تمدن سومر : تمدن سومریها به باور میرسد که حدود سال 4,500 قبل از میلاد در ناحیهای به نام مزرعه در جنوب عراق امروزی آغاز شد. منشأ دقیق سومریها تا حدی نامشخص است، اما شواهد باستانشناسی نشان میدهد که آنها یکی از قدیمیترین تمدنهای شهری بودند که در تاریخ بشر ظهور کردند.
صعود تمدن سومری به طور نزدیکی با توسعه کشاورزی در زمینهای حاصلخیز رودخانههای دجله و فرات مرتبط بود. قبل از آنکه سومریها وارد منطقه شوند، این ناحیه توسط جوامع کوچک کشاورزی مختلف اهتمام میشد. به مرور زمان، این جوامع شروع به سکونت در روستاهای دایمیتر و توسعه یک سامانه کشاورزی منظمتر کردند.
10 فردی که ادعای جاودانگی کردند – حقایق جالب
100 فیلم برتر تاریخ – بهترین فیلم های تاریخ سینمای جهان به انتخاب منتقدین
بازی های شبیه تمدن civilization – بازی های استراتژی نوبتی
ممکن است به متون بالا در سایت ایرابرود علاقه مند باشید
اولین تمدن سومر
با افزایش شکوفایی کشاورزی، تولید مازاد غذایی منجر به رشد جمعیت بزرگتر شد. با بیشتر کسانی که در نزدیکیتر به هم زندگی میکنند، نیاز به سازماندهی اجتماعی و هماهنگی افزایش یافت. این باعث ظهور سکونتگاههای بزرگتر و در نهایت توسعه شهرها شد.
شهر اریدو به عنوان یکی از قدیمیترین مستعمرههای سومری معمولاً به سال 4,500 قبل از میلاد بازمیگردد. شهرهای دیگری مانند اوروک، اور، و لاگاش نیز به زودی پس از آن دنبال میشدند. این شهرهای اولیه به عنوان مراکز تجارت، فرهنگ و حکومت خدمت میکردند. آنها احاطه شده بودند از زمینهای حاصلخیز که به صورت فشرده کشاورزی میشدند و منجر به رونق اقتصادی و تبادل فرهنگی میشد.
سومریها به عنوان اختراع کنندگان یکی از قدیمیترین سیستمهای نوشتاری شناخته شده، کیونیفرم، شهرت دارند. این سیستم نوشتاری به آنها امکان میدهد سوابق را ثبت کنند، اسناد اداری را حفظ کنند و متون فرهنگی و مذهبیشان را حفظ کنند. توسعه نوشتن نقش بسزایی در توحید قدرت و ایجاد ساختارهای اجتماعی پیچیده در جامعه سومری ایفا کرد.
با ادامه رونق تمدن سومری، معماریهای ممتازی نظیر زیگوراتها (پیرامونهای تراپتی) و معابد اختصاص داده شده به خدایان و خدایانههایشان ساخته شدند. آنها همچنین دارای یک سامانه حکومتی خوب سازماندهی شده بودند که با حکومتهای شهری برای مدیریت منابع و تجارت همکاری میکردند.
با گذر زمان، تمدن سومری بر تأثیرگذاری و تعامل با مناطق همسایه برخوردار شد، که منجر به تبادل ایدهها، فناوری و فرهنگ شد. اگرچه تمدن سومری در نهایت زوال کرد و توسط تمدنهای دیگر در منطقه جایگزین شد، اما میراث آن به عنوان یکی از مهمترین اسهامات اوایل تاریخ انسانی و توسعه جوامع شهری باقی میماند.
دوران طلایی تمدن سومر
سومریها یک تمدن باستانی بودند که در منطقه جنوبی مسوپاتامیه واقع شده بود، که اکنون به عنوان جنوبیترین منطقه عراق معروف است. آنها به عنوان یکی از قدیمیترین تمدنهای شناختهشده، در دوره حدود 4500 تا 1900 ق.م شکوفا شدند.
سومریها به چندین دستاورد و اختراع مهم شناختهشده افتخار میکنند که بر تمدنهای بعدی بسیار تأثیرگذار بودهاند. برخی از مشارکتهای قابل ذکر آنها عبارتند از:
- سیستم نوشتار: سومریها به عنوان اختراعکننده یکی از اولین سیستمهای نوشتاری شناختهشده به نام کونیفرم اعتراف دارند. این سیستم از نشانههای مثلثی روی تبلتهای خاکی استفاده میکرد و برای نگهداری اسناد، اهداف اداری، ادبیات و متون مذهبی بهکار میرفت.
- شهرها و شهرنشینی: سومریها برخی از قدیمیترین شهرهای جهان مانند اور، اوروک و اریدو را بنا کردند. این شهرها مرکز تجارت، فرهنگ و حکومت بودهاند و با زیرساختها و معماری منظمی ساخته شدند.
- کشاورزی: سومریها به کشاورزی ماهرانه اشتغال داشتند و تکنیکهای آبیاری را برای کنترل جریان آب استفاده میکردند که این امر اجازه میداد در خاک حاصلخیز رودخانههای دجله و فرات، گندم و جو را کشت کنند.
- تقویم و ریاضیات: آنها یکی از اولین تقویمهای شناختهشده را بر اساس سیستم ماهیانه ایجاد کردند و سال را به ماهها و هفتهها تقسیم کردند. سومریها همچنین به ریاضیات مهمی کمک کردند و از سیستم شمارشی پایه-۶۰ استفاده میکردند که بر تمدنهای بعدی تأثیرگذار شد.
- دین و اسطورهشناسی: سومریها ترادیشن دینی و اسطورهشناسی غنی داشتند، با پانتئونی از خدایان و خدایات که نمایانگر نیروهای طبیعی و جنبههای زندگی بودند. آنها همچنین به حیات بعد از مرگ ایمان داشتند و مراسمها و آیینهای مختلفی برگزار میکردند تا خدایان خود را احترام بگذارند.
- هنر و ادبیات: سومریها صنعتگران و صنعتکاران ماهری بودند که سفالگریهای پیچیده، مجسمهسازی و جواهرات را ایجاد میکردند. آنها همچنین مجموعهای گسترده از آثار ادبی را تولید میکردند، از جمله سرودها، اسطورهها و داستانهای اپیک، که از جمله مشهورترین آثار باقیمانده از ادبیات قدیمی میباشد.
تمدن سومری در طول زمان کاهش یافت و شهرهای آن در نهایت توسط تمدنهای ناشناختهای در منطقه فروریختند. با این حال، پیشرفتهای فرهنگی، فناوری و اجتماعی آنها تأثیر بینظیری بر توسعه تمدن بشری گذاشته است و ارثی که باقی میماند تا امروز توسط تاریخنگاران و باستانشناسان مورد مطالعه و تحسین قرار میگیرد.
علت سقوط تمدن سومر
تمدن سومری تجربهای از نزول تدریجی و نهایتاً پایان در طول چندین قرن بود. هیچ حادثهی فاجعهبار تکبارهای وجود نداشت که منجر به سقوط این تمدن شود، بلکه ترکیبی از عوامل موجب افول آن شد. برخی از عوامل کلیدی که به پایان تمدن سومری منجر شدند عبارتند از:
- تغزُل و تسخیر: دولتهای شهری سومری به طور مکرر توسط تمدنهای همسایه مانند آکادیها، الامیتها و آموریتها تغزُل شدند و تسخیر شدند. این تغزُلها قدرت و تأثیر سومریها را ضعیف نموده و به از دست دادن استقلال سیاسی برای بسیاری از دولتهای شهری منجر شد.
- عوامل محیطی: منطقه مزارعه داریهای خشکسالیهای دورهای و سایر فاجعههای طبیعی را تجربه کرد که تولید محصولات کشاورزی را بهم میزند و کمبود غذایی ایجاد میکند. این چالشهای محیطی فشار اضافی را بر ساختارهای اجتماعی و سیاسی پیچیده جامعه سومری افزود.
- افول اقتصادی: کاهش بهرهوری کشاورزی و اختلالات در مسیرهای تجاری ناشی از تنشها و تغزُلها به ناپایداری اقتصادی در دولتهای شهری سومری کمک کرد. از دست دادن ثروت و منابع نیروی اقتصادی این تمدن را ضعیف نمود.
- ناراحتی اجتماعی: تنشهای داخلی، از جمله نبردهای قدرتی میان دولتهای شهری و ناراحتی اجتماعی در بین جمعیت، به ناپایداری جامعه سومری افزود. این تقسیمات داخلی توانایی آنها را برای دفاع مؤثر در برابر تهدیدهای خارجی کم نمود.
- تجزیهشدن سیاسی: دولتهای شهری یکباره متحد سومری تا زمانی که از حکومت مرکزی خود دست کشیدند، کم کم قدرت از دست دادند و تجزیهشدن سیاسی رخ داد. این امر موجب شد که قدرتهای خارجی بر دولتهای شهری جداگانه کنترل بیشتری داشته باشند.
- همگرایی فرهنگی: هنگامی که تمدن سومری از طریق تجارت و تسخیر با سایر فرهنگها تعامل میکرد، همگرایی فرهنگی اتفاق افتاد و فرهنگ سومری به تدریج در فرهنگ گستردهتر مزرعهزمین میسوپتامیایی جذب شد.
امپراتوری آکادی، که توسط سرگون از آکد، یکی از اقتدارهای بزرگ مزرعهزمین میسوپتامیا بود که به افول تمدن سومری کمک کرد. آکادیها بسیاری از دولتهای شهری سومری را تسخیر کردند و تسلط خود را بر منطقه برقرار کردند. در نهایت، تمدنهای دیگری نظیر بابلیها و آشوریها در مزرعهزمین میسوپتامیا به قدرت رسیدند و تمدن سومری به تاریخ فرو رفت. در حالی که زبان و فرهنگ سومری همچنان تأثیری بر تمدنهای بعدی داشتند، حضور سیاسی و اراضی سومریها به پایان رسید و این مارک کرد نزول تمدن سومری.
0 Comments