نیچچه کیست ، چه میگوید – خلاصه نظریات نیچه – ارتباط نیچه و زرتشت و هیتلر – نظریات نیچه

خلاصه نظریات نیچه ، نیچه کیست ؟ او در خصوص خدا و اخلاقیات چه میگوید ؟ آیا او ارتباطی با پیامبر باستانی ایران یعنی زرتشت دارد ؟ ارتباط او با هیتلر چیست ؟ در این مقاله صرفا به صورت بی طرفانه نظریات نیچه بیان میشود و قصد هیچ طرفداری یا تخریب این نظریه ها را نداریم.

در این مقاله به تمام سوالات بالا به صورت خلاصه ترین حالت ممکن پاسخ میدهیم.

روانشناسی به زبان ساده – تحلیل زندان استنفورد

تاریخ به زبان ساده – چرا هخامنشیان از یونانیان شکست خوردند

اساطیر به زبان ساده – رگناروک چیست ؟ و ثور خدای رعد چگونه میمیرد

چرا او به فلسفه علاقه مندشد.

او در حدود 40 سالگی دچار تغیر و تحول روانی و فکری شد و همین تغییر و تحول باعث گرایش او به فلسفه و ایده های فکری او شد. همین تغییر و تحول باعث شد که او در یک سفر در اتاقی کوچیک معروف ترین اثر خود “چنین گفت زرتشت” را بنویسد و در آن بزرگترین ایده ی خود یعنی اوبرمنشن به معنی سوپرمن را شرح دهد.

گفته میشود این به قول اطرافیان او “دیوانگی” ناشی از بیماری سیفلیس او شکل گرفته است. اما خود او این تغییر را به علت “به نتیجه یا غایت رسیدن” میداند. نظریه ای مبنی بر کامل شدن. این نظریه به وفور در کتاب چنین گفت زرتشت دیده میشود

به غایت رسیدن یا کامل شدن چیست؟

به نظر نیچه این نظریه مبنی بر این است که یک فرد مانند یک پرنده از قفس محدودیت ها و عادت های خود پرواز کند و تنها ارزش های خود را به همراه خود بردارد. و زندگی جدیدی آغاز کند. این پدیده یکی از اصلی تریرن محور های اوبرمنشن است.

اما ارزش چیست ؟

خلاصه نظریات نیچه را نمیتوان بدون بیان ارزش ها پبش برد . ارزش به خود انسان باز میگردد اما نیچه اصلی ترین و مهم ترین ارزش ها را مبنی بر موارد زیر میداند

صداقت

از خود گذشتگی

خلوص

صبر

شجاعت

سخت کوشی

همدلی

عشق

احترام

قدرشناسی

کمال

فروتنی

اما بر طبق نظر نیچه یک چیز برای تکامل و سوپرمن شدن مهم تر است “اراده ی قدرت” یکی از اصلی ترین نماد های قدرت نیز درستی و راستگویی و یا به قول نیچه ارزش های اخلاقی است. طبق باور عمومی اراده ی قدرت می تواند باعث شود فرد به پروزی های فیزیکی ، اقتصادی ، سیاسی و … برسد.

اما قدرتی که نیچه بیشتر روی آن تمرکز میکند بیشتر بر روی توانایی ها و ادراک های فرد تمرکز دارد. یعنی فرد قدرت داشته باشد قفسی که عادت های او و محدودیت های سنت ها ، جامعه و…برای او ایجاد کرده اند را تشخیص دهد و قدرت داشته باشد تا ارزش های خود را بازرسی کند و از میان آنها بهترین ارزش های خود را نگهداری کند و به همراه آنها از زندان زندگی گذشته ی خود خارج شود. یعنی به نوعی به جای این که زندگی و عادت ها کنترل فرد را به دست گیرند او کنترل زندگی که به وی اعطا شده است را در دست گیرد.

بزرگترین سیاستمدار دنیا را تصور کنید. او طبق باور عمومی قدرتمند ترین فرد جهان است. اما اگر این فرد هر روز بیشتر عمر خود را در شبکه های اجتماعی و پشت صفحه ی موبایل و لپتاپ بگذراند ، قدرت ندارد زندگی خود را هدایت کند. یعنی او ارزش را در این میداند که فالویر های بیشتری داشته باشد ، یا شناخته شده باشد. اما اگر او عادات خود را کنار بگذارد و ارزش را صداقت بداند در زندگی جدیدی که تعیین کرده است حتی موفق تر از اکنون میشود.

اجتماع قدرتمند

تا به حال درک کردیم چگونه فرد قدرتمند میشود. اما به نظر نیچه جامعه ی قدرتمند چه جامعه ای است ؟ نیچه باور دارد اگر تمام افراد جامعه سعی کنند اراده ی قدرت را بدست آورند ، در این صورت کل جامعه نژاد بشر وارد یک عرصه جدید میشود و از انحرافاتی که تا به حال به صورت مدت مدید از باستان تاکنون مانند سم زندگی بشر را تهدید کرده است فاصله میگیرد. و بر این انحرافات پیروز میشود. و به جامعه ای که وارد این عرصه شود به قدرت های شگرف دست پیدا میکند.

برخی ادعا دارند که ممکن است این ایده ها بر اساس گفته های زرتشت بر نیچه تاثیر گذاشته  باشد مخصوصا این که در کیش زرتش مهم ترین مسائل و ارزش ها صداقت بوده است. و این مورد که نیچه بسیار در خصوص موارد خیر و شر ابراز نظر کرده است.

همچنین نیچه باور داتشه است که دستیابی بشر به عرصه ی اوبرمنشن بسیار دور است. یعنی نژاد بشر از اوبرمنشن فاصله دارد و امید کمی برای دستیابی به این عرصه وجود دارد.

ارزش های اخلاقی

نیچه در مورد اخلاقیات بیانیه های زیادی داشته است. که در این مقاله ی خلاصه نظریات نیچه آن ها را بررسی میکنیم. به نظر نیچه بزرگ ترین بحران ارزشی جامعه ی مدرن تعین خیر و شر بوده است. نیچه در کتاب تبارشناسی اخلاق خود بررسی میکند که ارزش های اخلاقی که در جامعه ی مدرن خود تعیین کرده ایم از کجا ریشه گرفته است. نیچه در این کتاب خواننده را به این موضوع دعوت میکند که به تمامی اصول شک کند. به نظر او ممکن است اصولی اخلاقی در جامعه ی مدرن وجود داشته باشد که عمومیت باور دارند که این اخلاقی خیر و درست است. حال آنکه با کمی تفکر ذات شر در بطن این ارزش پیدا میشود. نیچه برای خود در این کتاب یک دسته ارزش های اخلاقی تعریف میکند که کاملا با ارزش های عرف جامعه های مدرن در تضاد است. که گفته میشود تاثیر گرفته از شخصیت ادبی هومر بوده است.

طبق اعتقاد نیچه اخلاقیات دو نوع دارند. اخلاقیات ارباب و اخلاقیات برده وجود دارد. طبق باور عمومی کلمه ی ارباب به معنی اراده هدایت دیگران دارد. اما بر اساس اتقاد نیچه اخلاقیات ارباب یعنی اخلاقیاتی که نوآوری میکند. یعنی ارزش های جدید ایجاد میکند و سبک های زندگی جدید ابداع میکند. و اخلاقیات برده از اخلاقیات ارباب تاثیر میگیرد

نیچه برای بیان این تئوری زندگی برده ها و ارباب ها را بررسی میکند. ارباب ها باعث تغیر و تحول کل جامعه میشوند و معمولا در خصوص پاداش فکر نمیکنند و آن را به راحتی دست یافتنی میداند.

حال این که برده ها رنج های زندگی خود را با باور به این اساس که ارباب ها “شر” هستند و آنها انسان های “خیر” هستند تحمل میکنندو باور دارند در آینده نتیجه ی زحمات خود را میبینند. اما با این حال آنها از ارباب تبعیت میکنند و دستورات او را اجرا میکنند.

برای مثال ارباب نسل مدرن رسانه ها هستند. آنها تعیین میکنند جامعه ها چگونه تغییر و تحول کنند. آنها تعیین میکنند جه ارزش هایی درست و چه ارزش هایی غلط است. و با وجود آن که کاربران ان به خوبی میدانند که در ورای رسانه ها دروغ و شیادی وجود دارد. صفاتی که جامعه ی بردگان شر میدانند. اما با این وجود از ارباب تبعیت میکنند. و به این امید این روند را ادامه میدهند که 1. همراه با جامعه ی خود به صورت مدرن زندگی میکنند 2. توانایی های اجتماعی خود را بالا میبرند.

چرخش ابدی و آمورفاتی

چرخش ابدی و آمورفاتی را در این مقاله ی خلاصه نظریات نیچه بررسی میکنیم . به عقیده ی نیچه آمورفاتی یعنی این که فرد به سرنوشت خود عشق بورزد. اما نیچه اذعان دارد که فرد نباید تنها در سرنوشت خود عشق بورزد بلکه باید به تمام بدی ها و خوبی های “زندگی” خود که شامل اطرافیان خود نیز میشود عشق بورزد.

چرخش ابدی موضوعی پیچیده است. اما به زبان ساده اگر زمان به جای حرکت خطی حالت چرخشی داشت و حرکات و اعمال ما به صورت مداوم تکرار میشد (که همین طور نیز هست) چرخش ابدی شکل میگیرد. که به عقیده ی نیچه این سنگین ترین بار بر روی زندگی فرد است. اما از نگاه دیگر این موضوع یک تست و گواه برای آمورفاتی نیز هست. چرا که اگر شما زندگی خود را دوست داشته باشید. بنابراین دوست خواهید داشت که به صورت مداوم آن را تکرار کنید.  در نتیجه زندگی شما یک چرخه میشود. با این تفاوت که آن را دوست دارید.

آیا نیچه اعتقاد داشت خدا وجود ندارد.

در این مورد بحث فراوان است و این مجادلات در مورد اعتقاد نیچه از سخن او نشات میگیرد که گفته بود “خدا مرده است” اما باور درست این است که نیچه به وجود خداوند باور دارد. چرا که او نویسنده ای ماهر و با تجربه بوده است و معمولا عقاید خود را بدون ابهام بیان میکرد پس در نتیجه او اگر باور داشت که خداوند وجود ندارد همین جمله را بیان میکرذ.

اما اگر او اعتقاد دارد که خداوند وجود دارد پس چرا گفته است خداوند مرده است در حالی که کاملا با عقاید ما در تضاد است. منظور او از این مورد “احتمالا” این بوده است که انسان های دوران مدرن ما تنها یک خدا را نمیپرستند. تعداد کثیری از مردم پول را میپرستند. برخی دیگر انسان ها را که به آن “سلبریتی” میپرستند. برخی غذا را میپرستند. و در میان این ها تعدادی هم خدای واحد را میپرستند. که این تعداد متاسفانه بخش کمی از تمام مردم دنیا را شامل میشود.

اما عده ای دیگر در مقابل ادعا دارند که نیچه بسیار نظریات مسیحیت را میکوبید و شاید این جمله را برای مخالفت بیشتر با مسیحیت بیان داشته است. و شاید هم تلمیح جالبی به صلیب کشیده شدن حضرت مسیح بیان داشته است. اما این که کدام یک از این باور ها درست است ، هیچ کس نمیتواند کاملا مظمئن جواب دهد. به جز شخص نیچه که متسافانه دیگر پاسخگوی سوالات ما نیست.

قضیه اسب تورین

گفته میشود که نیچه بسیار برای حیوانات و دیگر موجودات زنده ارزش قائل بوده است. در شهر تورین ایتالیا در مقابل نیچه اسبی را شلاق میزدند و این مورد اعصاب او را به هم ریخت و به سوی اسب دوید و آن را در آغوش کشید تا زا شلاق زدن اسب جلوگیری کند. فیلمی بر اساس نظریات نیچه با همین عنوان وجود دارد.

چگونه به اوبر منشن دست یابیم

در خلاصه نظریات نیچه طریقه ی تکامل اوبرمنشن را بررسی میکنیم

ارزش های خود را تعین کنید و سعی کنید رعایت کنید.

قبول کنید که گاهی مجبور هستید افراد را برنجانید.

قبول کنید که رنج یکی از تشکیلات چیز های خوب هست. ( به آمورفاتی مراجعه کنید. )

قبول و باور کنید که فرق دارید.

زندگی جدیدی که دوست دارید را تکرار کنید.

نقاط قوت فلسفه ی نیچه

نیچه انسان را به خود می آورد و او را از روتین همیشگی و ملال آور زندگی خود خارج میکند. نیچه انسانی را که انحراف یافته است و دیگر کمتر فکر میکند به فکر وا میدارد تا در هرچیزی شک و فکر کند. و همچنین ارزش های درستی که مدت ها است از زندگی انسان پاک شده است زنده میکند.

نقاط ضعف فلسفه ی نیچه – ارتباط نیچه و هیتلر

متاسفانه نیچه در برخی سخنان خود به بانوان به عنوان نصفی از انسان ها بی احترامی کرده است. و همچنین نزاکت را بی ارزش میداند.

همچنین فلسفه ی نیچه قابلیت بالایی برای سواستفاده دارد. برای مثال خیلی از افراد ارزش های مذموم و زشت را با سواستفاده از افکار نیچه خیر جلوه میدهند. مانند آزادی فحشا ، ابراز قدرت ، طمع و….  از مثال های بارز این سواستفاده هیتلر و خواهر نیچه بوده است. که آنها با استفاده از نظریات نیچه نژادپرستی را عنوان کردند و نژاد خود را اوبر منشن دانستند و یهودیان را محکوم کردند. امری که نیچه به صراحت در نامه ای به خواهر خود آن را محکوم کرد.

تضاد با دیگر فلاسفه

نیچه تقریبا تمام بحران ها و ارزش های مرسوم جامعه ی غربی و روحانیت غربی را زیر سوال میبرد.

در فلسفه ی بودا ارزش بالا نیروانا است که چرخه ی زندگی را بشکنیم و مانند شمع خاموش شویم. اما نیچه چرخه ی ابدی بر اساس آمورفاتی را نیک میداند.

نیچه انسان را به تغییر و تحول تشویق میکند که کاملا با نظریه تائو مخالف است. همچنین او انسان را دعوت میکند که در هر ارزشی شک کنند حتی ارزش های سنت جامعه، در حالی که کاملا با نظریات کنفوسیوس مخالفت دارد.

شباهت با دیگر فلاسفه

نیچه انسان را به شک کردن به هر موضوعی دعوت کرده است که به شدت به دیدگاه سقراط و اریستوکرات ها شباهت دارد.

نیچه انسان را به ارزش هایی دعوت میکند که شباهت زیادی با دیدگاه های زرتشت دارد.